ایده ساخت لنز تماسی
لنز تماسی : لئوناردو داوینچی در سال 1508 برای مطالعه روی جریانهای آب رودخانه ای با استفاده از نیمکره شیشه ای که روی صورت خود می گذاشت و زیر آب را بررسی می کرد.
این ایده توسط توماس یانگ و بعد از او رنو دکارت بیشتر مورد تحقیق قرار گرفت که بالاخره در اواخر قرن نوزدهم لنز برای تصحیح دید چشم به کار گرفته شد. این کار توسط یک پزشک آلمانی صورت پذیرفت.
این لنزها را لنزهای اسکرال یا صلبیه ای می نامند زیرا این عدسی ها از جنس شیشه و بزرگ بودند و تمام قسمت های جلویی اسکلرا را می پوشانند.
در سال 1934 نوعی پلاستیک به نام پلی متیل متا آکریلات PMMA اختراع شد که توسط آن لنزهای اسکلرال پلی متیل متا آکریلات ساخته شد.
آن زمان هیچکس فکر نمی کرد که اگر لنز اندازه قرنیه چشم ساخته شود لنز روی چشم معلق خواهد ماند.
تا اینکه در سال 1948 ، Tuohy که یک تراشکار لنز به فکر این افتاد که لنزها را آنقدر تراش دهد تا روی قرنیه چشم جا بگیرد و آن زمان متوجه شد که لنز قرنیه ای که ساخته است روی چشم معلق می ماند.
این کشف وی تحول بزرگی را در صنعت لنز چشم ایجاد کرد.
در سال 1960 توسط یک چشم پزشک اهل چک اسلواکی لنزهای نرم از نوع هیدروکسی متی متا کریلات HEMA که ماده زیر بنای تمامی لنزهای نرم می باشد ساخته شده.
این ماده براحتی قابل تراش بود به طوری که در ابتدا به صورت جامد تراش داده می شود و سپس با روش های مختلف آبگیری می شود.
لنزهایی که از جنس پلی متیل متا کریلات ساخته می شوند باعث خفگی قرنیه می شدند زیرا اساسا نفوذ پذیری نسبت به اکسیژن نداشتند.
این لنزها معایبی داشتند که برخی از آنها عبارتند از :
1. سفت بودن و ایجاد ناراحتی در چشم ها.
2. سطح آنها خیلی خوب خیس نمی شد.
نهایتا در سال 1965 محققین توانستند ماده ای را شناسایی کنند که قابلیت قالب گیری و تراشکاری را داشته باشد و به خوبی قادر به عبور دادن گازها باشد.
این ماده که سیلیکون الاستومر نام دارد در دو حالت پلیمر شده که شکل مواد ژله ای تقریبا سفتی را دارد و حالت مونور که به صورت مایع است ساخته می شد.
توانایی نفوذ پذیری سیلیکون الاستومر نسبت به گازهایی چون اکسیژن و دی اکسید کربن می باشد.
بزرگترین عیبی که این ماده داشت و باعث شد خیلی زود از گردونه رقابت خارج شود این بود که کاملا آب گریز یا همان هیدروفوب بود و به علت ساختار الکتروشیمیایی خاصی که داشت به هر سطحی که در جوار آن قرار می گرفت می چسبید به این علت لنز تماسی که با این ماده ساخته می شد به علت چسبیدن به چشم ها و هیدروفوب شدید دیگر ساخته نمی شود.
در سال 1974 محققین سیلیکون را با پلی متیل متا آکریلات PMMA ترکیب کردند و موفق به تولید لنزهای سخت RGB شدند که به علت وجود سیلیکون در این لنزها نفوذپذیری اکسیژن آنها نسبت به پلی متیل متا آکریلات PMMA بیشتر است.
بالاخره در سال 1998 یک اُپتومتریست استرالیایی ماده جدید سیلیکون هیدروژل که ماده سازنده نسل جدید لنز تماسی است را بدست آورد.
موارد استفاده از لنز تماسی
1. اصلاح عیوب انکساری چشم ( جنبه پزشکی )
2. بهبود زیبایی و تغییر رنگ چشم ( جنبه زیبایی )
3. پوشیدن لک و کدورت قرنیه چشم
لنز چشم باید قابلیت عبور اکسیژن را از خود داشته باشد تا چشم ها دچار کمود اکسیژن نشوند و به قرنیه که تنها عضوی در بدن می باشد که اکسیژن را مستقیما از هوا دریافت می کند دچار آسیب نشود.
انواع لنز
به دو نوع نرم و سخت تقسیم می شود.
لنزهای نرم از جنس هیدروکسی متیل متا HEMA می باشند.
لنزهای نرم بر حسب نوع استفاده ای که دارند به دو نوع :
1. روزانه Daily
2. استفاده بلند مدت Extended
تقسیم می شوند.
محتوای آب لنزهای نرم استفاده مداوم زیاد است و توانایی عبور اکسیژن بالایی دارند و بر حسب نوع آن می توان این لنزهای نرم را یک هفته تا یک ماه در چشم نگه داشت.
نکته : استفاده از لنزهای نرم برای مدت طولانی خالی از عیب نیست و توصیه نمی شود.
نوع دیگری از لنزهای نرم لنزهای Disposable می باشد که پس از یک دوره کوتاه که استفاده که استفاده می شوند باید لنز جدید جایگزین آن شود .
لنزهای نرم تمام قرنیه را پوشش می دهند و تحمل آن برای چشم ها راحت تر است.
این لنزها چون شکل قرنیه را به خود می گیرند قابلیت اصلاح آستیگماتیسم قرنیه را ندارند و بنابراین در آستیگماتیسم های بالاتر از یک و نیم دیوپر تجویز نمی شوند چون قابلیت این را ندارند که در این حالت دید خوبی را برای بیمار فراهم نمایند.
گذاشتن و برداشتن لنز نرم راحت تر از لنزهای سخت است.
لنز تماسی بر اساس اصلاح نوع عیوب انکساری
1. کروی ( برای اصلاح دوربینی و نزدیک بینی )
2. آستیگمات ( برای اصلاح آستیگماتیسم )
3. دوکانونی ( برای اصلاح پیر چشمی )
تقسیم می شوند .
لنزهای نرم از نظر رنگ به دو دسته لنز رنگی زیبایی چشم و لنزهای غیر رنگی تقسیم می شوند.
