چرا باید از لنزهای نرم سیلیکون هایدروژل استفاده کرد؟
ماده سازنده لنزهای قدیمی هایدروژل است، که اکثرا در ویال های شیشه ای (مانند شیشه پنی سیلین) بسته بندی می شوند. هایدروژل از دو کلمه هیدرو (آب) و ژل (که عموما یک نوع پلیمر پلاستیکی می باشد) تشکیل شده است.
این ماده اصولا از نوع زیستی بوده و با بافت سلول های چشم (قرنیه) تطابق داشته و خاصیت سمی که بدن علیه آن واکنش نشان دهد، ندارد.
اشک چشم انسان از آب، چربی، پروتئین و موکوس تشکیل یافته است.
در 5 دقیقه اول استفاده از هر نوع لنز نرم تماسی، چربی و پروتئین موجود در اشک به صورت رسوب روی لنزها ته نشین می گردد و هر چقدر مدت زمان استفاده از آنها افزایش پیدا کند به همان نسبت میزان رسوبات افزایش پیدا کرده و محیط لنز را برای رشد انواع میکرو ارگانیزم های مضر فراهم می سازد.
این مسئله در طی زمان باعث ایجاد حالت های آلرژیک نسبت به لنز، خراش قرنیه، زخم روی ملتحمه، عدم احساس راحتی با لنز (به خصوص در زمان پلک زدن) و مشکلات مشابه می گردد.
بنابراین با تعویض مکرر لنزها، این آلودگی ها نیز به همراه آنها دور انداخته می شوند.
در حال حاضر در کشورهای پیشرفته از لنزهای یک روزه استفاده می گردد بدین صورت که بیمار، صبح هنگام لنز را در چشم گذاشته و در هنگام شب (در زمان خواب) آنها را از چشم در آورده و دور می اندازد.
اما متاسفانه در کشور ما، این لنزها بعلت گران بودن، در اولویت مصرف نیستند.
اما روش دیگری برای استفاده وجود دارد. در این روش لنزهای فصلی موجود در بازار را می توان به مدت 3 ماه مصرف کرد، که این مساله به روش نگهداری بیمار و شرایطی که از لنزها استفاده می نماید ارتباط پیدا می کند. ( این امر صرفا به دلیل اقتصادی می باشد)
مساله دیگر نیاز قرنیه به اکسیژن است. قرنیه قسمت عمده اکسیژن مورد نیاز خود برای سوخت و ساز سلولی را مستقیما از هوا تامین می کند.
وقتی فردی از لنز تماسی استفاده می کند روی سطح قرنیه مسدود گشته و نقل و انتقال اکسیژن هوا با مشکل روبرو می گردد.
کمبود اکسیژن باعث قرمزی قسمت سفید چشم (صلبیه)، عدم راحتی و از دست رفتن امکان استفاده طولانی مدت از لنز می گردد.
در لنزهای هایدروژل برای ایجاد راهی در جهت سهولت تبادل اکسیژن دو روش را می توان به کار بست.
اول افزایش میزان آب لنز است. اکسیژن در مولکول های آب موجود در اشک حل گشته و از سطح لنز با گردش اشکی به پشت لنز رفته و به قرنیه انتقال می یابد.
در واقع آب موجود در لنز به میزان جذب اشک توسط بافت اسفنجی لنز مربوط می باشد و این میزان در لنزهای مختلف، متفاوت است. در روش دوم باید ضخامت لنز را کاهش داد تا تبادل اکسیژن راحت تر انجام پذیرد.
در هر دو روش چه با افزایش میزان آب و چه با کاهش ضخامت، لنز نرم قوام و استحکام مورد نیاز خود را از دست داده و نه تنها کاربرد مناسبی نخواهد داشت، بلکه سریع تر نیز پاره می شود.
این در حالی است که کل میزان عبور اکسیژن در لنزهای هایدروژل حداقل 5 واحد و در بهترین حالت آنها حداکثر 25 واحد می باشد.(عموما از این لنزها بین 5 تا 8 ساعت در روز می توان استفاده نمود)
در سال های اخیر پژوهشگران علم شیمی توانسته اند نوعی ماده جدید برای لنزهای تماسی بسازند که در این روش سیلیکون را با ماده هایدروژل ترکیب نموده و ماده سیلیکون هایدروژل را تولید نمایند.
سیلیکون توانایی بالایی در ترکیب با اکسیژن و تبادل آن دارد و اصولا بالای 60 واحد اکسیژن را منتقل می کند.
مشکل اصلی در تولید لنزهای سیلیکون هایدرژل آب گریز بودن آنهاست که این لنزها را در جذب اشک چشم دچار مشکل می کند.
با استفاده از لایه های آب دوست در سطح لنز چشم و یا ماده های خاصی در خود لنز این مشکل نیز رفع گردید.
این لنزها در مدل فصلی به بازار عرضه شده که عموما دارای امکان استفاده شبانه روزی در این مدت زمان هستند.
در غیر این صورت از مدل فصلی به مدت سه تا چهار ماه مصرف روزانه می توان استفاده نمود که اصطلاحا در ایران به آنها لنز فصلی گفته می شود.
این لنزها عموما بالای 100 واحد اکسیژن از خود عبور می دهند و به همین دلیل ساعات بیشتری در روز می توان از آنها استفاده نمود (بین 12 تا 18 ساعت در روز).
بیش از 50 درصد مصرف کنندگان لنز بعد از استفاده طولانی مدت از آنها دچار خشکی چشم می شوند.
لایه اشکی چشم در استفاده از لنز به دو قسمت، در زیر و سطح لنز تقسیم می گردد.
لایه اشکی قسمت سطحی لنز که در مجاورت هوا قرار دارد خاصیت چسبندگی کمتری داشته و رطوبت موجود در آن سریع تر تبخیر می گردد و گه گاه به دلیل اصطکاکی که سطح لنز با پلک در هنگام پلک زدن ایجاد می نماید از راحتی آن می کاهد.
بنابراین لنزهایی که میزان آب کمتری دارند و به خصوص لنزهایی که میزان رطوبت کمتری در ماه از دست می دهند ( دهیدراتاسیون کمتر ) از میزان این مشکل کاسته و به بهبود استفاده از لنز طبی نرم می افزایند.
سیلیکون هایدروژل ها اکثرا میزان آب کمی دارند. (زیر 50 درصد آب دارند) و میزان آب موجود در آنها صرفا جهت راحتی بیشتر آنها است.
این لنزها کمی گران تر هستند ولی مزایای استفاده از آنها بسیار است. در معرفی این لنزها به مصرف کنندگان کوشا باشید.
